Lenslerin Üzerindeki Rakamların Manası..

Forumda; fotoğrafçılığa yeni başlayan arkadaşların karşılaştığı ve sitede çare aradıkları bir sorunun genel bir cevabını vermek istedim. Nedir bu lenslerin üzerindeki rakamlar, f numarası nedir, geniş açılı lens ne işe yarar, zoom lens almalı mıyım, kit lens iyi midir.

Bu nedenle siz yeni başlayan arkadaşlara lenslerin nasıl ayrıldığı, ve üzerlerindeki rakamların ne manaya geldiğini anlatmaya çalıştım.

Fotoğrafçılıkta kullanılan optik bir lensteki en önemli iki parametre "Odak Uzaklığı" (f) ve "Maksimum Diyafram" (f/x) açıklığıdır.

Lensin odak uzaklığı; objektiften içeri giren görüntünün, film ya da sensör üzerine gelirken ki büyüme oranını etkiler.

Diyafram açıklığı ise, objektiften giren ışığın yoğunluğunu etkiler.

Diyaframın daha açık olması, ki daha küçük f-rakamı ile ifade edilir, aynı pozlanmada daha kısa poz zamanlarıı elde etmenizi sağlar. Maksimum diyafram açıklığı, lensin odak uzaklığının efektif diyafram açıklığına bölünmesiyle bulunur. f-rakamının daha küçük olması, daha yoğun ışığın sensör ya da filme vurmasını sağlar. Aynı şartlarda, daha açık diyafram, daha kapalı diyaframa göre alan derinliği daha az olan görüntüler elde etmenizi sağlar. Yani arkaplan ve önplanın objeden daha az net-flu olmasını sağlar, ya da yol açar. Bu istediğiniz bir sonuç olmakla birlikte istemediğiniz bir sonuç ta olabilir. Bazı şartlarda objeyi daha dramatik göstermek için arka planın daha flu olmasını istersiniz. Bazı durumlarda ise, örneğin objenin arkasındaki manzaranın da görünmesini istediğiniz durumlarda, alan derinliğinin daha yoğun olmasını istersiniz.

Bazı lensler objektiften içeri giren ışığı ölçecek mekanizmalar içerebilir. Ya da parlamaları azaltacak ikincil diyaframlar içerebilir. Bunun yanında; alan derinliği daha yüzeysel olan ama keskin ve parlak bir görüntü elde edilmesini sağlayacak süre kadar diyaframın açık kalmasını sağlayacak lensler de bulunmaktadır.

Odak uzaklıkları genel olarak milimetre (mm) ile ifade edilse de, eski lenslerin santimetre (cm) veya inç olarak ifade edildiğini de görebilirsiniz. Diyagonal ölçüsüyle belirtilen bir sensör boyutu veya film için lensler şu şekilde sıralanabilir;

Normal Lensler; görüntü açısı diyagonal olarak 50° ve odak uzaklığı da görüntünün diyagonal boyutuna aşağı yukarı eşit olanlar.

Geniş Açılı Lensler; görüntü açısı 60°'den büyük olan ve odak uzaklığı normal lenslerden daha kısa olan lensler.

Telefoto Lens veya Uzak Odaklı Lensler; görüş açısı daha dar olan, odak uzaklığı ise normal lenslerden uzak olanlar. Bazı durumlarda gerçek telefoto lensleri uzak odaklı lenslerden ayıran, ve objenin fiziksel uzaklığını azaltan lens grubu içermesidir..

Makro Lensler; yakın çekimler için optik olarak düzeltilimiş özel lenslerdir. Bu lenslerle objenin, alınan görüntüdeki boyutu 1:10 ile 1:1 arasında değişen oranlardadır ve tamamen düz görüntü alınması istenen şartlarda kullanılırlar. Makro lenslerin odak uzaklığı istenen her boyutta olabildiği gibi, asıl odak uzaklığı ise pratikteki odak uzaklığı olarak belirtilirken, buna ilave olarak büyütme oranı, objeye erişilebilirlik, ve ışıklandırmaya göre de değişkenlik gösterebilir.

Pratik açıdan baktığımızda odak uzaklığı görüntü açısını etkiler, daha kısa odak uzaklığı daha geniş açılı bir görüntü verirken, daha büyük odak uzaklığına sahip lensler daha dar bir görüntü verir.

Lenslerin üzerindeki 14mm, 20mm, 50mm, 85mm, 100mm, 300mm, 400mm, 1200mm gibi ifadeler bu odak uzaklığını verir. Bu tür tek rakamlı lensler sabit odak uzaklıklı lensler olarak adlandırılırlar.

Bunlara ilave bir de çift rakamlı lensler vardır; 16-35mm, 17-40mm, 20-35mm, 28-70mm, 70-300mm, 100-300mm, 100-400mm gibi. Bu lensler ise zoom lensler olarak adlandırılır ve farklı odak uzaklıklarında görüntü alınmasını sağlarlar. Mesela 100mm bir lenste sadece 100mm odak uzaklığında görüntü alınırken, 70-300mm bir lenste 100mm de dahil olmak üzere 70mm ile 300mm arası odak uzaklıklarında görüntü alınabilir.

Üreticilerin makineyle beraber "kit diye adlandırdıkları lensler genelde zoom'lu lenslerdir ve geniş bir odak uzaklığı seçimi verirler. Ancak odak uzaklığının yanında genelde ileri düzeyde olmayan diyafram açıklığındaki lensleri verirler. Bu lenslerle güzel sonuçlar elde edilir.

Daha farklı görüntüler almak isteyen arkadaşlar, diğer lenslere doğru yelken açarak, beğenileri ve bütçeleri yönünde seçimlerle yeni lensler alırlar. Gittiği limanı bilmeyen gemiye hiç bir rüzgarın fayda etmediği gibi, ne tür fotoğraflar çekeceğini bilmeyene de hiç bir lens fayda etmez. Bu nedenle, daha ucuz fiyatlı kit lensler sizin, eğer bilmiyorsanız, ne tür fotoğraflar çekmekten hoşlandığınızı anlamanız için uzun bir süre size arkadaşlık ederler. Ha zaten ne çekeceğinizi biliyorsanız, ve bütçeniz de elveriyorsa, ona uygun lensler aramalısınız..

Saygılar...