F 1. 4 Diyafram , Gerçekten F 1. 4 Mü ?

Evet , iddia alan derinliği konusunda değil sensör üzerinde açık diyaframlarda oluşan ışık kayıplarında - alan derinliği konusu sonlarda ilave etki olarak eklenmiş . Yazıda da belirtiliyor , hassas metrelemeyle çalışmak zorunda olan sinemacıların her lensten geçen ışığın farklı olması ve işlerini çok zorlaştırması üzerine benimsenen bir ölçüm t-stop ( " transmitted " ) . Teorik olan fstop değeri yerine , lensten geçen gerçek ışık esas alınıyor .

Biz bunu nasıl deneriz diye düşünürken sizden de aynı mantıkta yapılabilecek bir test geldi . ( Yapsanız iş bitecek )

Ben de kafamdan , yeni lensleri takabileceği eski bir SLR'si olan biri , değişik lensleri ( f1.4 & f1.8 ) takarak pozometre ölçümlerinden bunu görebilir diye düşündüm . Analogda ISO filan olmadığı için kolayca görülebilmesi lazım lenslerden geçen ışık miktarlarındaki farkların . ( Fatih Bey , sizde kesin kenarda köşede kalmış bir A1 filan vardır )

Hatta en merak ettiğim şu $2500 'lık lenslerden f2.8'de geçen ışığın , 50 mm bir prime'ın f2.8 'inden geçenle aynı olup olmadığı .

İlk cümleye dönersek , neden alan derinliğinin de etkilenmesi gerektiği konusunda yazının sonlarında 1-2 cümlelik bir bölüm var - teoriye yönelik ... Fokus dışı alanlarda oluşan "blur" efektine , yine bu diyafram kenarlardan geçen ışınların katkısı olduğu filan söylüyor . Anladığım bir konu da değil açkçası ...

Aklıma daha basit bir test geldi,
2.8 den açık her lenste denenebilir ve bu etki lens açıklığı arttıkça daha bariz olur.
1.8 lensi bayonete tam oturtmaz isem lens bilgisi makineye iletilmeyecek ve 1.8 den gelen ışık her ne ise öyle kaydedilecek sensöre. Buna fotograf A diyelim.
1.8 lensi bayonete tam oturtarak çekim yaptığımda lens bilgisi makineye iletilecek ve makine ISO yu yükselterek, sensörün tam alamadığını bildiği ışığı suni olarak arttıracak. Buna fotograf B diyelim.
Bu mantıkla gidersek;
her iki fotografta 1.8 lens, 1/100 enstantane ve 200 ISO ile çekilmesine rağmen Fotograf A, fotograf B den biraz daha koyu çekilmiş olmalı.

Bu testi yaptım, hata olasılığını ortadan kaldırmak için tekrarladım.
Sonuçlar bu iddiayı doğruluyor. Fotograf A her zaman biraz daha koyu.

Bu etkinin crop sensörlerde daha da bariz görüleceğini düşünüyorum. 50mm 1.8 lensi olan her kes tekrarlayabilir.
Beyaz bir kağıda manuel netleme/pozlama ile 1.8 diyaframda bir çekim yapın, lensi biraz gevşetin, tekrar çekim yapın.

Buradan ne sonuç çıkar ?
Digital sensörler (en azından CMOS olan canon sensörler) 2.8 den daha açık diyaframlı lenslerden gelen ışığı doğru ve tam olarak algılayamıyorlar, makine her diyafram değerinde ne kadar kayıp olduğunu biliyor ve ISO yükselterelk bunu telafi ediyor.

Bu arada ister 10 dolarlık olsun, ister 10.000 dolarlık olsun, 2.8 lensten gelen ışık şiddetinde bir fark olmaz, tolerans dahilinde ufak tefek oynamalar harcinde. Yoksa iş temelinden sarsılır. Farklar, keskinlik, renk kalitesi, imalat kalitesi, odaklama hızı/kalitesi gibi yerlerde olur.

Test için teşekkürler Fatih Bey ... Bir yaşımıza daha girdik mi demeli , bilmiyorum .

Aynı testi benim Nikon 50mm f1.8 ile yapmaya çalıştım ama lens tıklamasını engellediğim an diyaframın - çok da az olsa - küçüldüğünü gördüm ...Sonuçta tam açık diyaframa lensi tıklatmadan getirmem mümkün olmadı . .Sizin Canon mount farklı sanırım.

Sonuçta sizin tespitleriniz de konuyu açmamıza sebep olan yazıyı / çaktırmadan ISO müdahelesi olduğunu destekler nitelikte .

Bir tek ilavem lacak ... Ben söylediğinizin aksine , 4-5 elementli 50mm prime lensin f2.8'inden geçen ışık ile , 16-17 elementli 70-200 mm f2.8 lensin f2.8 diyaframından geçen ışığın ( bir SLR pozometresinde test edebilsek ) farklı çıkacağına , asıl ISO düzeltmesinin böyle hızlı / pahalı lenslerde yapılacağını sanıyorum . ( SLR'niz varsa bir zahmet o testi de yaparsınız bizim için )

----------------

Size ilk cevabı yazarken aslında bir konuya girip , sonra gereksiz uzayacak diye vazgeçmiştim . O da şu an en ileri seviyedeki 30-40 yıllık fotoğrafçıların bile dijital fotoğrafçılık konusuna / teknolojisine / sırlarına %100 hakim olmadığı ve bundan sonra da olamayacağı idi .

SLR zamanlarında malum makina ana olarak bir perde mekanizmasından ibaretti , anlaşılmayan / bilinmeyen - veya kafamızın almadığı - hiç bir şey yoktu. Farkı objektifler yaratırdı diyebiiriz .

DSLR'ler kullanılmaya belki 10 yıl önce başlandı , asıl büyük ilerlemeler son 5-6 yılda oluştu . Perde mekanizmasının üzerine hiç birimizin tam nasıl çalıştığını anlamadığı bir dolu elektronik , o yetmiyormuş gibi tam bir muamma olan yazılımlar eklendi . RAW dediğimiz görüntüler bile aslında bir işlemden geçmek zorunda ( yoksa elektronik sinyal nesıl görüntü olacak ? ) . " Noise reduction" kapalı olduğunda bile aslında gürültü azaltma yapıldığı biliniyor . Buyrun işte , büyük ihtimalle makina biz farkında olmadan açık diyaframlarda ISO kompansasyonu yapıyor - yeni yeni öğreniyoruz . Geçenlerde yine kafaya takan biri D90 'ın "true ISO" 'sunun 200 değil , ISO 160 olduğunu ( karışık histogram kıyaslamaları ile ) iddia ediyor , minimum ISO olarak o seçilmeli diyordu .

Bu bilinmezlerin sonu yok ve hepsi sır gibi hem fotoğrafçıdan hem rakiplerden saklanıyor . ( Konumuza dönersek , mesela Sigma - Tamron lenslerde ISO düzeltmesi yapıyor mu Nikon/Canon gövdeler acaba ? Hiç sanmam ) .

Diyeceğim şu an tüm fotoğrafçılar - istedikleri kadar tecrübeli ve profosyonel olsunlar - makina üreticilerinin elinde " oyuncak " ... Maalesef tüm elektronik/bilgisayar ürünlerinde olduğu gibi bu işin sonu gelmeyecek ; fotoğrafçı hiç bir zaman üreticinin teknolojisine yetişemiyecek , mutlaka bilmediği / açıklanmamış bir şeyler kalacak - herşeyin fizik kuralları ile sınırlandığı mekanik devre dönemiyeceğimize göre .



#paperman' tarafından 09.11.2010 20:29:36 tarihinde düzenlendi.

Matris pozlama lensten fokal uzunluk ve diafram değerini ister. Elektronik haberleşme kesilirse (yani lens tam takılı değilse) makina matris moddan çıkar, muhtemelen CW moda geçer. Testi yaparken bu durumu hesaba kattınız mı ?

Canon ve Minolta sistemlerini bizzat gayet iyi biliyorum, diğerlerini hiç kurcalamadım.

1. Canon lens takılı değilken maximum açık olduğu için bu testi yapmak kolay.

2. Minolta/Sony lens takılı değilken diafram en kısıktadır, gövdeye takılınca mekanik olarak açılır, tam takılmazsa diafram kısık kalır, test yapılamaz. Testi gerçekleştirmek için lensi arkasında diaframı kumanda eden yaylı pimi gererek sabitlemek gerekir.

3. Ellerinde eski yani 1970lerden kalma Nikon lensleri olanlar uygun DSLR üzerinde testi yapabilirler.


#antika' tarafından 10.11.2010 10:22:00 tarihinde düzenlendi.

Elbette bir test daha yaparım. Nasıl bir test yapayım ?
Bir köşede filmli bir eos makine var, pili bitiktir herhalde, ama bir ara pil alırım.
Bir EOS 5D mark 2 var. Bir de bir nikon gövde daha
Bunlara takılacak bir sürü lens var, ama doğru anladıysam
çok kaliteli ve pahalı bir lensi mesela (24mm TS-E II ) f4 diyaframda
çok ucuz bir lensi (50mm 1.8) f4 diyaframda
ve harika bir lensi (55mm 2.8 micro-nikkor) F4 diyaframda

Ve hepsini Aparture priorty şeklinde EOS 33 te test edip, enstantane farklılıklarını mı gözleyeyim ?
Ayrıca pozometresi sağlıklı bir Nikon filmli gövde de var, ama ona sadece 55mm lens takabilirim. Başka nikon lens gerekirse bulurum.
Nasıl bir test olsun ?

Pillleri bulmam biraz vakit alabilir, ama eninde sonunda yaparım testi.



Yaptığım test için;
Makinem her zaman spot pozlamada, adaptörle nikon lens kullandığım zaman da kendi uydurduğum özel bir lensi taktığım zaman da spot pozlama etkilenmiyor. Bu test spot pozlama ile yapıldı, gevşek lensin bir fark yapacağını sanmıyorum.
Bu arada Canon lensi kapalı diyaframda, dof preview konumunda sökerseniz, kapalı diyaframla çıkıyor. Nikon'u yeni lensleri (diyafram halkasız) aynı biçimde davranıyor.

Bu analog makinada deneme fikri benden çıktı ama ufak bir sorun var tabi

Analog gövdede test ettiğimiz için , asıl sensör yüzeyinde neler olduğunu ( topik konumuz ) , o açık diyaframın kenarından geçen ışınları pixellerin algılayıp algılayamadığını bilemeyeceğiz - ki asıl bulmaya çalıştığımız da o . Eski bir SLR ile yapacağımız metreleme testleri bize sadece lensler arasındaki ışık geçirgenliği konusunda fikir verecek .

Yani testlerin , digital makina üzerinde yapılması lazım , ilk yaptığınız gibi ...

Yine de analog gövdede son yazdığınız testleri ( vakit bulursanız ) yaparak farklı lenslerin aynı diyaframda ne perde hızı vereceğini görmek enteresan olacaktır .

fdemirhan,

Saçma değil, bilakis benim aklıma gelen 1 numaralı sorun.

Alan derinliğinin azaltan şey merceğin kenarlarından gelen ışıktır. Diaframı kısmak demek merceğin kenarlarından gelen ışığı önlemektir aslında bunun bir etkisi içeri giren kümüle ışığın azalması ise, diğeri alan derinliğinin artmasıdır.

Burada sözkonusu olan diafram sonuna kadar açık olsa bile, dijital sensörün merceğin kenarlarından gelen ışığın belli bir açıdan daha eğik düşmesi sebebiyle algılayamamsıdır. Bu durum merceğin kısılmasına benzer bir etki ortaya çıkarır.

Bunu lensle mountla falan oynamadan test etmenin dün gece aklıma gelen bir yöntemi var : Bokeh

Eğer ışık belli bir açıdan daha eğik gelirken sensör bunu algılayamıyorsa bokeh dairesi yeterince büyük olmayacaktır.

Testi yapmak için :

Karanlık bir ortamda küçük parlak noktasal bir ışık kaynağı bulun (lazer olmasın sakın, sensörü eşşek cennetine yollayacağınız gibi bir de kendi retinanızı kebap gibi pişirirsiniz) Makinanın pozlamasını hem de fokuslamasını manuel moda alın. Makinayı ışık kaynağına yönledirip sabitleyin (bir tripod işe yarar) ve fokusu olabilecek en kötü konuma getirin. Işık kaynağı vizörden bir daire gibi görünecekti, bu sizin lensinizin bokeh şeklidir.

Testin gerisi kolay F1.4 , F1,8 , F2.0 , F2.8 muhtelif kareler çekin. Eğer sensör eğik ışığı algılamıyorsa geniş diaframlar bokeh dairesi olması gerektiği kadar büyümeyecektir. Pozlama ile oynamanıza gerek yok, ışık fokus dışında olduğu için daire hep aynı parlaklıkta çıkacaktır, sadece boyutu değişecek. Nötr bokehli lenslerle olayı izlemek daha kolaydır. Etki resmin köşelerinde daha artacaktır.



#antika' tarafından 10.11.2010 10:56:07 tarihinde düzenlendi.

Fatih Bey,

Sizin yaptığınız testin çok benzeri , biraz ilavelerle başka forumlarda yapılmış . Alınan sonuçlar da konuya başlık olan yazıyı destekler cinsten .

Canon f1.4 bir lens ile önce bir fotoğraf çekilip arkasından aynı fotoğraf diyaframı 1 stop kısarak ve perde hızını 1 stop arttırarak çekiliyor . Diyelim f1.4 - 1/250 @IS0 100 ve f2.0 - 1/125 @ ISO 100 . Bu 2 pozlamanın aynı sonucu vermesi gerekiyor . Çıkan fotoğraf da aynen öyle oluyor .

Arkasından , objektif sizin yaptığınız gibi bir çıt oynatılarak gövde ile irtibatı kesiliyor . Tersten bakarak diyaframın tam açık yani f1.4'te olduğu da kontrol ediliyor . Aynı 2 fotoğraflık test yine yapılıyor .

Bu sefer çekilen 2 fotoğraf pozlama olarak birbirinden farklı çıkıyor . f1.4 fotoğrafı diğerinden daha karanlık ( tahmini 1/3 - 1/2 stop ) . Açıklaması da sensörün f1.4'de geçen ışığın tamamını algılayamaması . Gövde kontağı da kesik olduğu için makina her zaman yaptığı gibi lensi ve seçilen diyaframı tanıyıp , ISO'yu da ( farkında olunmadan ) yükseltememiş .

-------------

Ben öğrendiğimiz iyi oldu diyorum - eninde sonunda $500 verip bir f1.4 alırdım yoksa günün birinde kendimi tutamayıp f2.8'den aşağı inmem artık !

Merhaba Uğur bey,
gözlemler yayınlanmış sonuçları doğruluyor demek. Sanırım bu mikrolenslerin yapısı ile alakalı çıkacak.
Filmin kimyasalının üzerine gelen ışık, mercekten gelen ışığın kendisi. Ancak sensörün yüzeyinde bir optik katman daha var. Mikrolenslerin yapısı ile oynayıp duruyordu canon, demek katedilecek yol var daha.
Işık açısından belki çok açık diyaframın faydası olması gerektiği gibi değil, ancak alan derinliği konusu farklı diye düşünüyorum.
Fikrimce işık az da gelse, çok ta gelse out-of-focus, out-of-focus'tur.
1.4 diyaframlı lensle, 2.8 diyaframlı lensin aynı alan derinliğini vereceğini düşünmüyorum. Düşük alan derinliği istiyorsanız 1.4 ezer geçer sanırım.

Maydonoz olmak istemedim ancak bu konuda yani yandan gelen isinlarin algilanamamasi yada kaybi olayi ile ilgili,sensorun kenarlarina aci vermek gibi planlanan calismalar var ve buda genel olarak buyuk odakli lenslere yariyacak olumlu bir gelisme diye dusunuyorum.Zaten bu testlerde tartisilan sonuclar, lenslerden ziyade fizik kurallari ve sensorlerin isiga karsi ne kadar duyarli olduklari ile alakali bir durum .Mesela,komik olucak ama, sensore 100.000 wattlik bir Ampul tut ve 150.000 watt lik bir ampul tut ve cikan sonuclari kiyasla.Sensorlerin bu gibi deli rakamlari ayitrdebilecek kapasitede olmadigini sanirim soyluyebiliriz.Benim belirtmeye calistigimda lenslerdeki odak olayininda bir siniri oldugudur ve assagilara dogru inildikcede once sensorun kenarlari,daha asagi f numaralarindada ortasi olmak uzere,sensor tarafindan algilanan birim degismemeye basliyacaktir ki bu durumda tamamen sensorlerin hassasiyetine kalmis bir faktordur..