Gaziantep Tayyaresi Junkers A-20

1.Dünya Savaşı sonunda imzalanan andlaşma gereği Almanya’da savaş uçağı yapımı yasaklanmıştı. Bu nedenle Alman Junkers firması yurtdışında arayışlara başladı. Bunun neticesi olarak Ruslarla birlikte Moskova yakınındaki Fili kasabasında bir uçak üretim tesisi kuruldu.Buna ilaveten ATATÜRK'ün emriyle Türkiye’de de havayollarının kurulması için çalışmalar başlamıştı. İlk havayolu çalışmalarını başlatmak üzere 1925 yılında Türk Hükümeti Junkers ile bir anlaşmaya vardı. Aynı yıl içinde de tecrübe seferleri başladı. Buna paralel olarakta Junkers firması ile Türkiye’de uçak üretimi üzerine görüşmeler başladı. Alman hükümetinin de desteğiyle 1925 Ağustos’unda bir kontrat imzalandı. %50’si Hugo Junkers’e %50’si Türk Hükümeti’ne ait olmak üzere Kayseri’de kurulan bu şirkete TOMTAŞ adı verildi. Sözleşme gereği Junkers Kayseri’de bir motor imalat tesisi kuracak, Türk Hükümeti de savaş uçaklarını Tomtaş’tan satın alacaktı. 40 yıllık bir süre için geçerli olacak bu anlaşma gereği Kayseri’deki fabrikanın kapasitesi yılda 250 uçak olacaktı. Junkers Kayseri’de dört adet hangar yapacaktı. Ancak bu hangarlardan 1927 yılına kadar ikisi gerçekleşebildi. Junkers’in iddiaları göre Türk Hükümeti gerekli sermaye ödemelerinde gecikince 1928’in Mart ayında sözleşme feshedildi ve Junkers Türk havacılık sahnesinden çekildi. Bu arada Junkers 20 adet silahsız A20 uçağını ilk parti 1925 Mart’ında, ikinci parti 1926’da olmak üzere teslim etmişti. Bu uçaklardan kaç adedinin A20W tipi kızaklı deniz uçağı olduğu bilinmemektedir. Eldeki fotoğraflara göre asgari 3 adet A20W geldiği bilinmektedir ancak bunların da seri numaraları bilinmemektedir. Bu uçaklara Kayseri’de Madsen makinelı tüfekleri ve bomba kızakları takıldı. Bu uçaklara ilaveten 45 adet A20 de Junkers’ten gönderilen parçalarla Kayseri’de üretildi.Junkers A20’ler alttan tek kanatlı, tamamen metalik gövdeli uçaklardı. Teknoloji ve konstrüksiyon olarak çağının diğer uçaklarından oldukça ilerideydi. Ancak Türk Ordusu’nun şart koştuğu 200 km/saat hıza erişemediğinden problemler yaşanmıştı. Berlin-Ankara arası ilk hava postasını da 5 Temmuz 1924’de J.0458 fabrika seri no.lu bir Junkers A20W taşımıştır.