Helmut Newton (1920-2004)

arkadaşlar, size bir hafta boyunca hergün bir fotoğraf ustasını tanıtacağım.
tabi bunlar içinde yaşıyor olanlarıda olacak, asırlar önce ölen kişilerde olacak.
ilk açılışımı helmut newtonla yapmak istedim.
umarım ilginizi çeker.




‘‘Fotoğrafın şövalyesi’’ olarak anılan Helmut Newton, kadın fotoğrafları ve moda çekimleriyle tanındı. Fotoğraflarında gücü ve 'soğuk' bir seksapeli konu edinen Newton’un ismi 'Büyük Çıplaklar' adlı fotoğraf serisiyse markalaştı.

1920'de Berlin'de doğan Newton, ilk fotoğraf makinasını 12 yaşında aldı. Newton, otobiyografisinde babasına 15 yaşındayken fotoğrafçı olmak istediğini söylediğini ancak "Evladım, sonun sokaklarda sürünmek olur. Kafan kızlar ve fotoğraflar dışında birşeye çalışmıyor" yanıtını aldığını yazıyor. Asıl adı Helmut Neustaedter olan sanatçı, 1936'da sosyete fotoğrafçısı Yva'nın yardımcısı olarak mesleğe başladı. İki yıl sonra da Nazi Almanyası'ndan Singapur'a kaçtı, daha sonra Avustralya'ya yerleşip küçük bir fotoğraf stüdyosu açtı ve soyadını Newton olarak değiştirdi. 1957'da Avrupa'ya dönene dek moda fotoğrafçılığı yapan Newton uzun yıllar Paris’te kaldıktan sonra 1980'de Monte Carlo'ya taşındı.

Newton'ın objektifi, özellikle çıplak kadınlara odaklanıyordu. Bu kadın fotoğrafları alışık olduğumuz türden bir çıplaklığın ya da erotizmin ötesinde tehlike, fetişizm ve cinsel motifler içeriyordu. Newton, otobiyografisinde, kadınlara olan düşkünlüğünün çocukluk yıllarına dayandığını anlatıyor. İlk 'çıplak kadını' ise ne zaman sokağa çıkacak olsalar aynanın karşısında yarı çıplak hazırlanmasını seyrettiği bakıcısıdır. Fotoğrafçı bunu hayatını değiştiren an olarak tanımlar.
Fotoğrafları 60'lı yıllarda moda dergilerinde yayınlanan Newton, çalışmalarında her zaman iri, biçimli vücutlu kadınları tercih etmiştir. Bu fotoğraflar her zaman yansıttıkları ironi, açık erotizm ve kaba tavırları yüzünden tartışıldı ve zaman zaman feministlerden tepki gördü. Özellikle feminizmin alevlendiği 1970'li yıllarda, feministler Newton' un eserlerinin kadını aşağıladığını, metalaştırdığını savunmuşlardır. Aradan geçen yıllar Newton’un tarzını törpüleyememiş, hatta zaman zaman daha saldırgan fotoğraflar üretmesine neden olmuştur. 1998'de bir çorap reklamı için çektiği ve Times Meydanı'nda dev bir panoda bir süre sergilenen bir fotoğrafı, fazlasıyla açık saçık olduğu gerekçesiyle otobüslerin üzerinde kullanılması yasaklanmıştı. Bu fotoğrafta üzerinde sadece külotlu çorap olan bir kadın yer alıyordu.

Newton'a asıl şöhreti getiren kareler, bugün sarsıcı, özel görsel şaheserler olarak nitelenen, Vogue ve Elle gibi dünyaca ünlü kadın ve moda dergileri için çektikleri fotoğraflardır.
Renk körü olan Helmut Newton, ‘‘Sarı ile yeşil, yeşil ile maviyi seçmedeki zorluklar yüzünden çok kaliteli renkli fotoğraflar çekiyorum’’ demiştir. Newton, pekçok ünlüyle çalışmıştır. Bunlar arasında Nastassia Kinski, Paloma Picasso, Liz Taylor, Sophia Loren, Pierre Cardin, Naomi Campbell, Jean-Marie Le Pen, Claudia Schiffer ve Eva Herzigova
2004 yılında trafik kazasında yaşamını yitiren Newton’u en iyi tasvir edenlerden biri belki de Mary Ellen Mark olmuştur: ‘‘Newton bakmayı bırakmıyor, hiçbir zaman da yaşlanmayacak, çünkü o bitmez tükenmez bir enerji ve yaratıcılığa sahip. Bakışları tembelleşmiyor, onun fotoğrafçılık üzerine buluşları her zaman olay oluyor.’’
Newton’u aynı zamanda çağdaşı olan Richard Avedon ile de karşılaştırmamız mümkündür. Moda fotoğrafçılığı ekseninde ve çağlarını temsil biçimlerindeki benzerliğin aksine çalışma gerçekleştikleri uzamdaki farklılık göze çarpmaktadır. Avedon çalışmalarını mekanın soyutlanmasını içeren beyaz fon üzerinde gerçekleştirirken, Newton tarz olarak Avedon’a benzeyen fotoğraflarını alternatif uzamlar içinde sunmuştur. Ama her ikisindeki ortak nokta mekanın biçimsel gücünün fotoğrafın genelinde göze çarpmasıdır.









#orhan yum' tara