Fotolarımızı Görebiliyormuyuz?

Uzun süre Samsung 757 MB modelini sonrasındaysa 1 yıl LG F700P modelini kullandım. İkisi de ortanın üzeri monitörlerdi. Samsung'un MagicBright teknolojisi sayesinde görüntüsü daha iyi idi. Yalnız iki monitör de CRT'lerin en önemli sorunu olan "geometrik bozulmalar"dan muzdaripti. Bu sebeple LCD ekranlar hep ilgimi çekmişti.

Üç hafta önce LG F700P istifasını verince ağustos ayı gibi toparlamayı düşündüğüm bilgisayarımın müstakbel monitörü olan Samsung 226CW modelini erkenden aldım. Aslında iki tercihim vardı; Samsung 2232BW ve 226CW. 2232BW daha yüksek görüş açısı (170-170), şık tasarımı ve daha düşük fiyatı ile aslında ilk tercihimdi. Ancak 226CW'nun renk gamutunun yüksekliği (%97) nistepen daha düşük görüş açısına (160-160) (ve yüksek fiyatına) rağmen satın alma kararımı değiştirdi.

Eğer LCD ekran alacaksanız karşınıza bir çok parametre çıkacaktır.

-Tazeleme süresi şu anda pek de önemsenecek bir konu olmasa da firmaların kullandığı farklı teknolojiler farklı sonuçlar veriyor. Tabi farklı görüntü türleri de farklı sonuçlar veriyor (genelde video ve resimlerde sorun yaşanmazken oyunlar ve metin ağırlıklı kullanımda tepkime süresi biraz daha önemli). Örneğin 226CW 2ms tepki süresine rağmen ekrandaki yazılar, kaydırma yaptığınızda belli belirsiz de olsa gölgelenme yapabiliyor. Bu gölgelenme yerine bazen yazıların renginde ana renklere doğru (daha çok koyu kırmızı) bir değişim de söz konusu. Resimlerde genelde sorun yok ama beyaz fondaki siyah yazı kadar olmasa da yüksek karşıtlık içeren bölgeler, ekranda kaydırma yaptığınızda gölgelenme ya da bulanıklaşma yapabilir. Yalnız şu önemli kaydırma yapmaktan kastım fare tekerleği ya da ok tuşlarını kullanarak kaydırmak değil pencerenin kaydırma çubuklarının kullanması. Yani herbir pikselin ekranda birer birer ilerlemesi. Pikseller atlayarak ekranda kayıyorsa gölgelenmenin oluşma sanşı yok.

-Görüş açısı LCD'lerin en önemli sorunlarından biri. Aslında görüş açısının 160 ya da 170 derece olması pek de önemli değil. Sonuçta LCD ekran aldıysanız delikanlı gibi karşısına dikilip gözlerinin içine bakacaksınız, yan bakarsanız istediğinizi asla elde edemezsiniz Eğer 22" gibi büyük ve geniş bir ekran alırsanız eski CRT monitörünüzde olduğu gibi kol mesafesinden monitörü kullanmak gözlerinizin daha fazla alanı taramaya çalışması nedeniyle yorulmasına sebep olacaktır muhtemelen. En az 1 metre mesafeden kullanmak hem daha ergonomik olacaktır hem de görüş açısı kısıtlamasından bir nebze daha az etkilenmenizi sağlayacaktır. Yoksa koltuğunuzda dik oturduğunuzda daha farklı kambur oturduğunuzda daha farklı, yayarak oturduğunuzda daha da farklı renk, karşıtlık ve parlaklığa sahip bir görüntü elde edersiniz. CRT'ler kadar rahat oturma pozisyonları sunamıyorlar maalesef.

-LCD ekranların doğasından (arkadan aydınlatılan, ana renk filtrelerine sahip panelleri) kaynaklanan bir kusurları daha var ki bence en büyük kusurları. Panelin arkadan gelen ışığın tamamını engelleyememesi sonucu siyahlar tam anlamıyla siyah olmuyor, "aradan" mutlaka ışık sızıyor. Beyazdan yana sorunumuz yok, çünkü iyi CRT monitörlerin bile zor ulaşacağı parlaklık değerlerine sahipler (Samsung 757MB ~220 nit, 226CW 300 nit). Ama kimse monitörünü değil azami, %50 parlaklıkta bile kullanmaz. (kullanmamalı da) Arka aydınlatmanın homojen olmayışı da ayrı bir sorun. Masaüstünde siyah arkaplan tercih eden biriyseniz (benim gibi) ekranın aslında hiç de siyah olmadığını hatta bu siyah olmayan "siyah" arkaplanın kimi yerinin daha "koyu gri" kimi yerininse daha "siyah ama parlak" siyah olduğunu görürsünüz. Bu durum daha çok ekranın kenarlarında söz konusudur ama her üründe durum farklı olabilir. (bendeki üründe alt kenardaki parlama daha belirgin. Şunu da belirteyim film izlemek dışında; ki karanlık ortamda film seyretmeyi tercih ederim, fazla sıkıntı veren bir durum değil) Siyah tonlar içeren fotoğraflarda ve karanlık ortamlarda geçen film sahnelerinde CRT monitörünüzü arayacağınız kesin.

-Renk derinliği karışık bir konu. Hem panelden hem de paneli aydınlatan ışık kaynağından kaynaklanan iki ayrı boyutu var. Şu an piyasada bulunan çoğu model TN panel kullanıyor ve bu paneller de 262 bin rengi "dither"ek 16.2 m renk "tonlayabiliyor". LCD'lerde Işık kaynağı olarak kullanılan CCFL lambalarsa ışık karakteristikleri nedeniyle ~%80'lik renk gamutu sunabiliyor (226CW modelinde geliştirilmiş bir CCFL lamba kullanılması sonucu renk gamutu iyileştirilebilmiş). LED aydınlatma renk sorununu çözecek olsa da fiyatları sorunlu. Rakamları geçip gözümüzün (ve gönlümüzün) görüşlerini alırsak, "neden aldın o LCD monitörü" diyor kendileri. Gerçekten de, kaliteli bir CRT monitörünüz varsa ya üç adet sıfırın önüne gönlünüzün el verdiği herhangi bir rakamı koyup üst düzey bir LCD monitör alırsınız ya da LED aydınlatmalı modellerin yaygınlaşmasını beklersiniz. Ama en iyisi tamamen farklı bir teknoloji olan OLED (organik LED) ekranları bekleyip, o tarihe kadar da emektar CRT monitörünüze gözünüz gibi bakmaktır.

Gelelim faydalarına; enerji tüketimi daha düşük (elektrik faturası ödeyenler ve Kesintisiz Güç Kaynağı sahipleri için avantaj), radyasyon ya da iyonlaştırıcı ışınım salımı yok, daha az ağır metal içeriyor, daha şık (daha havalı da denilebilir), daha az yer kaplıyor daha hafif. Ayrıca geniş ekran monitörde dvd izlemek daha bir zevkli.

Almalı mı ? En iyisi denemek ve kullanım amacınız için uygun olup olmadığını görmek.

Alınırsa; mutlaka kalibrasyon yapılmalı. Yoksa onca parayı "buna" mı verdim deyip bir anda soğuyabilrsiniz. Bizzat monitörü ilk aldığımda yaşadığım duygu bu oldu. Kalibrasyon yapana kadar geçen bir iki saatte monitörü geri mi versem diye düşündüm.

Teşekkürler,
Samsung 226CW yi incelemeye alayım.
HP sevmem ama , fotograf için çok iyi denen HP LP2065 monitörüne şimdi bakıyordum.
Ekran yenileme hızı, kaç bağlantısı olduğu vs. hiç umurumda değil, renk doğruluğu çok önemli. Fotograf işlemek için alacağım, ne kadar büyük, ve yüksek çözünürlük, o kadar iyi.

HP LP2065 olsun Samsung 226CW olsun sıradan bilgisayar monitörleri (sanırım consumer olarak nitelendiriliyor ingilizcede). Oysa sizin de bağlantı verdiğiniz Samsung 275T modelinin de dahil olduğu T serisi Samsung'un profesyonel monitör serisi.
Samsung T serisine ait broşür

Bir de geçen yıl duyurulmuş olan XL30 var ki... Banka kredisi almak için iyi bir sebep gibi gözüküyor.
Almayı aklından geçirmeye cesareti olanlar için

Keşke kardeşim 226CW'ya el koysa da 1000-1500 ytl aralığında, 24", 1920x1200 çözünürlükte, 178-178 derece görüş açılı, >%95 gamut ve >5000:1 kontrast oranına sahip arka aydınlatma sorunu olmaya LED aydınlatmalı bir monitör alma ihtimalim doğsa. (bir bilgisayarın en önemli parçası monitördür. Fiyat ve kalitesinden kısıntı yapılmaması en doğrusudur) Tabi bunun için önce bu monitörlerin Türkiye'ye gelmesi gerekiyor.

Bu arada elinizi çabuk tutun, mazallah devlet LCD ekranları da ÖTV (hatta LTV - Lüks Tüketim Vergisi) kapsamına alabilir. Malum satışları artıyorya.

Monitör konusunda uzun süre bende araştırdım. Şu anda kullandığım monitör 19" LG Flatron 995 FT Plus ikinci el olarak satın aldım. Kondüsyonu iyi olarak bulursanız öneririm. CRT monitörün bence en büyük avantajı fotolardaki arka derinliği üç boyutluluk hissini çok iyi vurgulaması. Örnegin bir makro obje çekiminde arka derinliğin size olan uzaklığını mükemmel hissediyorsunuz. Bunun sebebide görüntünün oluşturulduğu tüpün 110 derece veya 90 derece bir açı ile derinlik kazandırılıp bir elektron tabancası yardımı ile noktasal olarak oluşturulup saptırma bobinleri ile açılıp ekrana yayılmasıdır.LCD Lerde malesef teknolojileri gereği bu derinlik imajı oluşmuyor.Açıkçası ben LCD görüntüsünü bir tahta üzerinden üç boyutluluk hissi olmadan algılıyorum.
Geometrik bozulmalar ise kaliteli CRT ler üzerinde çok gelişmiş kalibrasyon imkanlarından dolayı sorunsuzca minimize ediliyor.Ama malesef bu teknololoji bazı ticari kaygılardan dolayı erken öldü.