Diyafram Çapı

f numarasi "objektifin odak uzaklığının diyafram açıklığının çapına bölümü" olarak tanimlanmis, o yuzden objektifin odak uzakligi buyudukce diyaframin capinin da artmasi gerekir. Ornek olarak 58mm lik bir objektifte f2.8 icin diyaframin capi 58/2.8 =20.7 mm olur. Halbuki 77 mm icin 77/2.8=27.5mm dir.. Bu yuzden 400mm f2.8 objektif bir bazukaya benzerken 50mm f1.8 objektif ceketinizin cebine sigabilir.

Yalniz eskiden 'mercek sistemleri' gelismemisken 50mm objektif 50mm olmak durumunda, 1000mm objektif de en az 1000mm olmak durumundaymis. su anda gelismis mercek dizilimleriyle bu mesafe cok daha az olabiliyor. O yuzden buna bagli bir 'f numarasi, diyafram capi' farki olabilir ama kural, objektifin capi buyudukce ayni f numarasindaki diyafram capi artar.

Ayni f degeri ve ayni perde hizi belli bir pozlamayi gosterir. Fotografcilikta EV denen pozlama degeri (exposure value) objektifin odak uzakligindan bagimsiz olarak sadece perde hizi ve diyaframa baglidir, f1.0 diyaframinda 1 saniyelik pozlama 1 EVdir. Bu 100 mm objektifte de aynidir, 500mm objektifte de aynidir.Oyle olmasaydi 'pozometreler'i kullanamazdik (hani su cekecegimiz konunun yanina goturup olcum aldigimiz pozometreler)

soyle bir deney yapabilirsiniz: Once kendinize birbirini tekrar eden motiflerden olusan bir yapi bulun, mesela ayni sekilde pencereleri olan genis bir bina. Kadraji sadece bina gorunecek sekilde ayarlayin, atiyorum 50mm de f2.8 de fotografini cekin ya da sadece perde hizi degerine bakin. Sonra yine sadece binayi kadrajda tutarak (isik degismesin diye) bu sefer 77mm f2.8 le bakin. yine ayni perde degerini goreceksiniz.

Umarim yardimi olmustur.


#juggler' tarafyndan 02.01.2006 16:25:51 tarihinde düzenlendi.

"DİYAFRAM DEĞERİ HER LENS İÇİN AYNI ÇAPI MI BELİRTİR. YANİ 58mm LİK LENS İN f/2,8 İLE 77mm LİK VEYA COMPACT BİR MODELİN f/2,8 İ AYNI IŞIK DEĞERİNİ Mİ ALIR."

Selam Hulg,

İki cümleyi birbirine "Yani" ile bağlayabilmen için iki cümlenin aynı kapıya çıkması lazım. Halbuki senin sormuş olduğun sorunun "yani"den önceki kısmının cevabı hayır "yani"den sonrasının cevabı evet.
Diyafram değerleri bir standardı ifade eder. Zaten o standardın aynı olması için Juggler'in verdiği formülü bulmuşlar. Mesela bu formülü odak uzunluğu 7.9 mm olan bir kompaktın objektifine uygularsak da diyafram çapının 7.9/2.8=2.8 mm olduğunu görürüz. (minnacık) Bunu kendi gözlerinle de test edebilirsin. Bir kompaktın diyaframını f:4'e getir ve objektifin ucundan içeri bak. Bir de o elindeki Canon 17-85'i f:4'e getir ve bak. Çaplarının çok farklı olduğunu görürsün. Zaten her objektifin f:2.8'i farklı ışık alsaydı nasıl öğrenebilirdik ki fotoğrafçılığı düşünsene? Bir fotoğrafın f:2.8'e 1/250 sn.de çekilmesinin bir anlam ifade etmesi için f:2.8'in bir standardı olması lazım değil mi?

Arkadaşlar cevaplarınız için çok teşekkür ederim. Herhalde ben yanlış anlattım. Benim 58mm veya 77mm den kastım lensin odak uzaklığı değil, lensin dış çapı [EF-S 18-55 (58mm)]parantez içindeki, 58mm gibi.

Sn.bitpire yazınızın sonunda sorduğunuz soru güzel bir soru fakat hem juggler in hemde sizin açıklamalarınızdan anladığım kadarıyla (f)in sabit bir değeri yok, sadece sabit bir oranı var.Eğer durum böyle ise içeri giren ışık miktarı değişmiyor mu?

Benim 17-85 lensimin dış çapı 67mm, diyaframı ise 4-5,6 başka bir lensinde 17-85 olduğunu fakat dış çapının 50mm olduğunu varsayarsak her iki lensinde diyafram değeri aynı mı olur.

Birde şöyle bir soru ekleyeyim benim lensimin çapının 67mm olmasının ne gibi bir avantajı var. Dış çap genişledikçe diyafram için içerideki alan artmaz mı?

Umarım bu defa doğru anlatmışımdır sorumu. Vakit ayırıp cevap yazdığınız için tekrar sizlere teşekkür ederim.
[>:D

"Sn.bitpire yazınızın sonunda sorduğunuz soru güzel bir soru fakat hem juggler in hemde sizin açıklamalarınızdan anladığım kadarıyla (f)in sabit bir değeri yok, sadece sabit bir oranı var.Eğer durum böyle ise içeri giren ışık miktarı değişmiyor mu? "

(f) in değeri sabit Hulg. Değişkenler odak uzunluğu ve diyaframın çapı. Yani 100 mm. odak uzunluğuna sahip bir objektifin f:2.8 diyafram açıklığı verebilmesi için 100/2.8=35.7 mm. çapında yapıyorlar diyaframı. Ama tabii Juggler'ın da açıkladığı gibi gelişmiş mercek dizilimleriyle günümüzde bu formülün pratikte geçerliliği olmuyor. Daha karmaşık hesaplamalar vardır herhalde mercek dizilimlerine bağlı olarak diyafram çapının belirlenmesinde.

"Benim 17-85 lensimin dış çapı 67mm, diyaframı ise 4-5,6 başka bir lensinde 17-85 olduğunu fakat dış çapının 50mm olduğunu varsayarsak her iki lensinde diyafram değeri aynı mı olur."

Aynı olabilir. Dış çapı karıştırma. Önemli olan diyafram çapı. Yine formülümüzü uygularsak 85/5.6= 15.2 mm Yani teorik olarak 17-85 objektife 15.2 mm çapındaki diyaframı yerleştirebildiğin her dış çaptaki objektiften f:4-5.6 değerini elde edebilirsin. Dış çapın ister 50mm olsun ister 72 mm olsun.




#bitpire' tarafyndan 03.01.2006 14:09:49 tarihinde düzenlendi.

Sonucta butun bu hesaplar "F2.8'de filmin ustune dusen isik miktari sabit olsun" diye yapiliyor.

Problem: Oyle bir standart bulalim ki, 100 Asa film icin "f2.8 ve 1/200" dedigimizde bu deger ikilisi objektif ve odak uzakligindan bagimsiz olarak hep ayni pozlama degerini versin. Yani 20 mm objektifle de ceksek, 400mm ile de ceksek fotografin pozlamasi hep ayni olsun bu degerlerle.

Cozum: f degerini oyle bir formule ederiz ki, objektifin odak uzakligi buyudukce 'diyafram acikligi' da buyur. Boylece iceri giren isik sabit kalir.

Biz makinanin ayarlarinda f2.8 dedigimizde eger objektifin odak uzakligi 200mm ise, o zaman diyafram acikligi, 200/2.8 olacak sekilde diyafram blade'leri kapanir. Burada bitpire'nin dedigi gibi 'filtre capi' ile karistirmayalim 'diyafram capi'ni.. Cunku diyafram capi sen f degerini degistirdikce degisir. Ama filtre capi ne yaparsan yap ayni kalir.

Yukarida yazdiklarim ilk yazdiklarimla tipatip ayni seyi anlatiyor, sadece farkli kelimelerle.

Sn.bitpire ve juggler umarım sizleri çok bunaltmamışımdır. f değerini tam anlamıyla sayenizde öğrenmiş oluyorum.

Yalnız şu kısmı doğru mu anladım acaba. f4/5,6 70-300 lensin diyafram çapı 70/4=17,5 iken f4/5,6 17-85 lensin diyafram çapı 17/4=4,25 olur. Biri diğerinin 4 katı. Şu sonuç mu çıkıyor? Odak uzaklığı büyüdüğünde ,gelen ışık miktarı azaldığı için ,diyafram çapıda büyüyerek ışığın aynı miktarda kalmasını sağlıyor.

Soruları artırırsak, odak uzaklığı büyüdüğünde içeri giren ışık miktarı neden azalıyor.( açıdan dolayı mı)

Lensin (filtre) çapının geniş olmasının ne gibi bir avantajı olabilir. Örnek vermek gerekirse 17-85 (67mm)lensin diyafram çapı büyük değil,filtre çapı 50mm lik bir lens olarakta imal edilebilirdi.

Sizleri yordum, ama emin olun bu konu bukadar detaylı herhalde anlatılmamıştı. Herkese faydalı olduğu kanısındayım. Vakit ayırıp cevap yazdığınız için tekrar teşekkür ederim.

Hep böyle yardımsever kalmanız dileği ile. Hulg


[>:D

Madem isin kaynagini merak ettin, daha detaya gireyim.

Once objektifler: eski zamanlarda, yani karmasik mercek duzenlerinin olmadigi zamanlarda 50mm objektif gercekten 50mm, 1000 mm objektif de gercekten 1000mm olmak zorundaymis. Bu f hikayesi de o zamanlardan kalmadir.

Farzedelim ki, 1000mm odak uzakligi olan bir objektifimiz var (A). Bir de 500mm odak uzakligi olan bir objektifimiz var (B). Dogal olarak A nin uzunlugu 1000mm, Bnin uzunlugu da onun yarisi 500mm.

Bu objektiflerin diyaframlarini f4'e getirdigimizi farzet. O zaman diyaframin capi B objektifinde 500/4=125mm olmak durumunda. Bu diyaframdan gecip filmin uzerine dusen isigin miktarina E diyelim. Simdi oteki objektife gelelim. (once bir parantez: Fizikte "inverse square law" denen bir kanun vardir (ters kare kanunu?) Buna gore bir isik kaynaginin aydinlatma gucu o isik kaynaginin bize olan mesafesinin karesiyle ters orantilidir. Yani bir mumu 10cm den 20cm uzaga alirsak 4 kat daha az aydinlatir.)

Objektife geri donelim. A objektifinde en ondeki mercek, filme B objektifindekinin 2 kati uzaktadir (a=1000, b=500 oldugu icin). Bu yuzden de isigin siddeti 4 kat az olacaktir. O yuzden diyaframin alanini 4 kat buyutmek gerekir ki, bu da diyaframin capini iki kat artirarak mumkundur (malum dairenin alani pi re kare)..

Boylece ortaya cikiyor ki, odak uzakligi iki katina cikinca, ayni miktarda isigin girmesi icin diyafram capinin da iki katina cikmasi gerekli.

Sorunun cevabini daha kisa vermek gerekirse, odak uzakligi arttikca isigin filme ulasmasi icin katettigi mesafe de artar ve siddeti azalir.

Objektifin filtre capinin genis olmasinin hic bir avantaji yoktur, hatta istenen bir sey de degildir. Cunku capi 58 mm olan bir polarize filtre 40 dolarken 80mm olan bir filtre 300 dolardir. Olay burada fiziksel sinirlamalardir. 17-85 objektifin 17mm deyken f4, 85mm deyken de f5.6 diyafram degerini alabilmesi icin EN AZ 67mm filtre capina sahip olmasi gerekli.. Tabii burada hesap filtre capina gore yapilmiyor, yukarida bahsettigim isik siddetine gore yapiliyor. Yani firmalar ellerinden gelse daha kucuk yapacaklar ama fiziksel olarak bu imkansiz. Cunku standartlara gore f2.8 de filmin uzeirne dusmesi gereken isik siddeti belli. Sirketlerin elinde de sadece iki parametre var, birincisi objektifin uzunlugu, yani isigin filme kadar katetmesi gerkeen mesafe, oteki de diyaframin capi. eger gunun birinde 1cm uzunlugunda odak uzakligi 300mm olan bir objektif yaparlarsa o zaman diyafram capini da kucultebilirler.

Umarim kafandaki sorularin cevaplarini vermistir yazdiklarim.

Selam juggler teşekkürler gayet güzel anlatmışsın. Tek bir problem kaldı aklıma takılan.

17-85 (67mm)lens, 85/5,6= 15.17 iken 70-300 (58mm)lens, 300/5,6= 53.57 diyafram çapı verebiliyor. Şimdi sorumu yineliyorum madem ki 58mm filtre çapı olan bir lenste 53.57 gibi bir çap elde edilebiliyor, neden 17-85 lenste 67 mm çap kullanılsın?

Aklıma acaba geniş açıdan mı diye geliyor ama 18-55 in filtre çapı da 58mm.

Başka bir sorum kalmadı. Ayırdığın zaman için teşekkür ederim.

Saygılarımla

Artik malum oldugu uzere objektiflerin icindeki mercek dizilimleri vs bilgisayarlarin elinden ciktigi icin daha once yazdigimiz cap/diyafram cok da gecerli degil, cunku objektiflerin boylari kisaliyor. Acikcasi bilmiyorum sordugun sorunun cevabini.. Merak da ediyorum, hadi sen arastir bunun cevabini, bizi aydinlat bulduktan sonra da.

Selam juggler sorumun cevabına bir arkadaşım şu cevabı verdi. Ne derece doğru bilemem. Filtre çapı büyük lens objeyi daha büyük görür, kontrastı artırır ve detay verir şeklinde bir açıklaması oldu.araştırmama devam edeceğim. Başka bir cevap bulursan benide lütfen haberdar et.

Saygılarımla


#hulg' tarafyndan 04.01.2006 11:57:46 tarihinde düzenlendi.