Çifte Minarenin Hikayesi - Doğuanadolu / Erzurum

Çifte Minareli Medrese'nin Yapım tarihinin ve kimin tarafından yapıldığının kesin bir bilgisi elde bulunmamaktadır.Çeşitli rivayetler vardır:

İbrahim Hakkın Konyalı Medrese'nin mimari tarzı,süsleri,yazıları,çinileri ve çift başlı,kulaklı kuş ongununa bakarak bu eserin h.710 M.1310 yılında ilhan hükümdarlarından Bulgan Hatun tarafından Hatuniye Camii adıyla yapıldığını söyler.

Prof. Dr.Hüseyin Rahmi Ünal ise medresenin 1250-1275 yılları arasında inşa edilmiş olabileceğini söyler.

Evliya Çelebi bu eşsiz eserin değerinin şu sözlerle anlatmaktadır:

"..Bu cam termin edilse küre-i arzda misali bulunmaz bir eser olur.Allah tamirini müyesser eylese"

Burayı Alaeddin Keykubat kızı için yaptırmaya başlamış.Kendisi harbe gidip şehit olunca paralarını alamayan ustalar yarım bırakarak gitmişler.
Bir de şöyle bir rivayet vardır ki bu en fazla tutulanı ve bilinenidir:

Bu muazzam yapıyı yapan bir usta ve bir çırağı varmış.Bina yükseldikçe çırak bu işte ustasından daha zanaatkar olduğunu göstermeye başlamış.Bu durumu ne kadar kıskansa da usta bir şeyler diyememiş.Bir gün yine çalışırlarken çırak ustasına seslenerek su istemiş ve bunu duyan usta:

"Usta idim oldum şegirt,al destiyi suya seğirt" diyerek kendini minareden aşağıya atmış.Bunu görüp hatasını anlayan çırak çok pişman olmuş ve ustasının arkasından kendini aşağıya atmış.Ve çalışan işçiler bu vahim olaya çok üzülmüşler ve işi yarım bırakarak gitmişlerdir.

Bu efsane en çok bilinen ve anlatılanıdır,zira doğruluğunu destekleyen işçilik farklarını yapı üzerinde rahatça görmek mümkündür.Yakutiye'nin sağ yarısını çırak sol yarısını ise usta yapmıştır.Ve dolayısıyla sağ yarısındaki sütunlar,duvar kenarları ve diğer detaylar daha işlemeli ve güzel iken sağ yarısı daha sade bir yapıdadır.Burada örnek olması açısından size Yakutiye'nin giriş kapısının iki yanındaki süslemelerin usta ve çırak tarafından yapılanlarını veriyorum.Sizde bu farkı rahatça görebileceksiniz.


Burada bariz bir şekilde farkını görebileceğiniz gibi arada işleme farkları var.Burada solda ustanın yaptığı işleme ve sağda ise çırağın yaptığı işleme görülmektedir.Sağdaki işlemenin ortasında kartal işlemesi ve altında yaprak şeklindeki motifler varken,solda daha sade olan bu yapraklar ortasında ise bir kartal işlemesi bulunmamaktadır.

Gönderen: Ayşegül Haytaoğlu