KUKUMAV
Tanımı
Küçük, tıknaz, sert bakışlı bir baykuştur. Düze yakın, uzun ve beyaz kaşlarının üstünde yer alan alnı beneklidir; sarı gözlerinin kenarları siyahtır. Toprak kahverengisi gövdesinin alt tarafı daha beyazdır, sırtında beyaz benekler, alt tarafında ise çizgiler vardır. Gündüzleri sıklıkla ağaçların dallarında, direklerde, ahırların çatılarında ya da taş ve toprak yığınları üzerinde dimdik oturur. Uçuşu alçaktan, hızlı ve dalgalıdır. Konmadan önce yukarı doğru meyleder, geniş ve yuvarlak kanatlarını açarak yavaşlar. Gündüz nispeten rahat olarak görülmesiyle diğer baykuşlardan ayrılır.
Habitatı
Kırsal bölgelerde tarlaların ve bahçelerin yakınlarında yaşar. Özellikle bu yeşillik yerleri sever, ancak çok yoğun ormanlık alanlarda yaşamayı da sevmez. Eski binalardaki çatlaklara, boşluklara ve kum tepelerindeki deliklere de yuva yapar. Genelde ılıman bölgeleri sever.
Yayılışı ve Yerel Adlar
Kukumav tüm dünyada oldukça yaygın olan, global olarak yaklaşık 10,000,000 km2'lik alana yayılmış bir baykuş türüdür. Tüm dünyada 500,000 ila 1,000,000 birey civarında popülasyona sahip oldukları tahmin edilmektedir. Avrupa daki dağılımı, Orta ve Güney Avrupa'nın tamamıdır. İskoçya, İrlanda, İzlanda ve İskandinavya'nın büyük bir bölümünde görülmemektedir. Ülkemizde uygun habitatın olduğu her yerde yaşamaktadır.
Beslenme
Genelde büyük böcek (güve, örümcek vs.), tırtıl, solucan ve çıyan ile beslenir. Özellikle yavruları çıkınca fare, küçük memeliler ve küçük kuşları da avlar. Genellikle tünediği noktadan avını izler ve düşermiş gibi avının üzerine atlar. Avlanma ve beslenmenin büyük bir bölümünü sabah çok erken ve akşamüstü saatlerinde yapar. Küçük boyutuna rağmen güçlü pençeleriyle kendi boyutlarına yakın hayvanları dahi avlayabilir.
Biyolojisi
Kukumavlarda dişi tek başına kuluçkaya yatar. Üreme döneminde 3-5 yumurta çıkartır. Kuluçka dönemi yaklaşık 28 gün sürer. Yumurtalar beyaz, pürüssüz ve mattır. Yumurta boyutu 34 mm x 29 mm'dir. Yeni çıkmış yavrular ilk günlerde anne tarafından beslenirken ilerleyen günlerde hem anne hem baba tarafından beslenirler. Yumurtadan çıktıktan yaklaşık 26 gün sonra tamamen tüylenirler.
Göçü
Kukumav yerleşik bir türdür. Yaşadığı ve yuvasının olduğu mekandan fazla uzaklaşmaz. Üreme döneminde kullandığı yuvayı, yuvanın başına birşey gelmediği takdirde terk etmez ve tekrar tekrar kullanır.
Popülasyonu
Tüm dünyada 500,000 ila 1,000,000 birey civarında popülasyona sahip oldukları tahmin edilmektedir. Popülasyonun büyük yoğunluğu Avrupa'dadır. İspanya,Portekiz ve Fransa Avrupa'da en yoğun üredikleri ve görüldükleri ülkelerdir. Türkiye'de uygun habitatın olduğu her yerde görülebilir.
Davranışları
Kukumav gece aktif olmasına rağmen tamamen gececi değildir. Gündüz de oldukça aktif olan kukumav, gün içinde telefon direklerine, çitlere, çatı ve bacalara konmuş olarak görülebilir. Yaklaşıldığı zaman kafasını sinirli ve telaşlı bir şekilde aşağı yukarı sallar.Değişik bir avlanma davranışı kaydedilmiştir. Avladığı ufak memelileri yuva alanının yanında çürümeye terk eder ve bu leşin başına böceklerin ve diğer canlıların üşüşmesini bekler. Diğer canlılar leşin başına gelince tünediği noktadan üzerlerine atlayarak avlandığı gözlemlenmiştir.
Kaynak:
www.trakus.org
Gönderen: Kadir İrkin |