Midas Şehri - Eskişehir / İç Anadolu / Eskişehir

Eskişehir e 90 km olup,Han ilçesine bağlı olan Yazılıkaya köyü bitişiğindedir.Kayalık bir platform üzerinde M.Ö 3500 yıllarında kurulmuştur.Hitit hakimiyetinde olan şehri Hititler genişletmişler ve etrafını kale duvarlarıyla çevirmişlerdir.Hititlerin kendi stil anlayışıyla yaptıkları duvar kabartmaları her ne kadar tabiat şartlarına dayanmamışlarsada bir kısmı günümüze kadar gelmiştir.M.Ö 1200 yıllarından sonra bölge ile birlikte Frig hakimiyetine giren şehir zamanın ünlüleri arasına girmiştir.
Bu çağda kale muazzam duvarlarla takviye edilmiştir.Platformun düzlüğünde temelleri kayaya oyulmuş büyük mabet ve iskan yerleri kurulmuştur.Etrafında ova ve yol kavşaklarına hakim olan şehrin nüfüsü bir hayli artmıştır.Bu sebepten mabetler,sunak yerleri,anıtlar,muhteşem su sarnıçları ve karlıklar ,yollar arttırılmış ve kenarları kaya kabartmaları ile süslenmiştir.Sağlam kale duvarlarının içersinde su sıkıntısı çekilmemesi için kayaların içersine dünyanın en büyük su sarnıçları oyulmuştur.
Yazılıkaya adını şehrin kuzeydoğusunda ve cephesi doğuya bakan Midas anıtından almıştır.Yazılıkaya anıtı ,antik Yazılkaya şehrinin doğu kenarında yer almaktadır.Anıt şehrin en önemli yapıtıdır.Doğuya bakarak sabah ışıklarını alan doğudaki vadi ve Frig kalelerine hakim olan anıt yerleri volkanik tüf kaya yüzeyine ahşap mimari taklid edilerek mageron semandarlı bir
tapınağın cephesi biçiminde işlenmiştir.Mezar anıtı olmayıp kült anıtı ve açık hava tapınağıdır.Anıtın önünde ve güney zemininde yapılan kazılarda ibadet için yapılmış sunak yerleri ortaya çıkmıştır.Bu çağda Frigler ana tanrıçaya tapmakla beraber güneşide kutsal sayıyorlardı.M.Ö.300 yıllarında şehir zayıflamaya başlamıştı.Arkasında sık ve uzun süren savaşlar,iktisadi sebepler,kuruyan su sarnıçları ve kaynaklardan su temininin zorluğu şehri tamamen
terkedilmeye zorlamıştır.Roma çağında küçük bir iskan gören şehir daha çok dini sebeplerle tahrip edilmiştir.Bizans çağında ise Romalıların bozduğu bu anıt ve mezarları bu sefer kendilerine maletmek için tekrar tahrip etmişlerdir.Nihayet Osmanlı çağının sonunda şehrin kuzey bitişiğinde bugünkü Yazılıkaya köyü kurulmuştur.Uzun zaman seyyahların ilgisini çeken ve turistlerin uğrak yeri olan Yazılıkaya'da ilk arkeolojik kazılar 1836 yılında başlamış ve 1.Dünya Savaşına kadar devam eden yıllarda Fransız Arkeoloji Enstitüsü daha sonra İstanbul Üniversitesi tarafından sürdürülmüştür.Dünyanın 8.nci harikası sayılan görkemli anıt ,yüzü geometrik bezemelerle süslü ,tepede bir alınlık ,bunun ucunda bir akroter yer alırken yanlar farklı biçimde bezenmiştir.Yazılıkaya'daki çatlağı durdurmak için önlemler aranmaktadır.

Kaynak: Eskişehir Turizm Envanteri

Gönderen: Mehmet Benek